آموزش نورپردازی استخر
آب عنصر حیات بخشی است که زندگی ما انسان‌ها و همه جانداران به آن وابسته است. بدون آب حیات تمامی گونه‌های جانوری و گیاهی از بین می‌رود. مزارع و باغ‌ها نیز بدون وجود آب خشک می‌شوند و انسان‌ها نمی‌توانند از محصولات آن‌ها استفاده کنند و برای خود غذا تهیه کنند. بسیاری از مهم‌ترین تمدن‌های اولیه در سراسر جهان در کنار آب شکل گرفته‌اند. و از دیرباز تا کنون وجود آب در یک منطقه باعث وجود آبادانی و تراکم جمعیت در آن منطقه شده است.
علاوه بر نیروی حیات بخشی آب باید به جلوه زیبای آن در طبیعت نیز اشاره کرد. رودخانه‌ها، برکه‌ها، آبشارها، حوضچه‌ها و سواحل همگی از زیبایی‌های طبیعی هستند که در نتیجه تجمع و حرکت آب به وجود آمده‌اند. آب علاوه بر زیبایی بخشی بر طبیعت، اثر آرام بخشی نیز بر روان انسان دارد. همه ویژگی‌ها و خواص مثبت آب باعث شده تا انسان به استفاده از آب در طبیعت اکتفا نکند و آن را وارد زندگی روزمره خود بکند.
استخرها و آب‌نماها یکی از واضح‌ترین مثال‌ها برای استفاده از زیبایی و آرامش آب در زندگی روزمره هستند. انسان‌ها در زندگی شهری و مدرن خود نیز از استفاده از این‌گونه اثرات آب غافل نمانده‌اند. نورپردازی استخر و آب‌نما نیز به زیبایی و دل‌انگیزی حرکات آب بسیار کمک کرده‌اند. در این مطلب نیز به آموزش نورپردازی استخر خواهیم پرداخت.
نورپردازی استخر و سازه‌های آبی در طول روز بسیار متفاوت‌تر از شب به نظر می‌رسد. در واقع نمایش اصلی نورپردازی استخرها و سازه‌های آبی در طول شب دیدنی و زیبا خواهد بود. احتمالاً مهم‌ترین جنبه استفاده از نورپردازی در استخر همان زیبایی و جلوه این نورپردازی به نظر می‌رسد ولی باید بدانید که این تنها کاربرد نورپردازی استخر نیست. یکی دیگر از استفاده‌های مهم نورپردازی استخر جلوگیری از سقوط افراد در استخر در ساعات تاریکی هوا است.
وجود سازه‌های آبی در فضای شهری
با بررسی معماری ملل مختلف به این نتیجه می‌رسیم که استفاده از آب در معماری همه ملل جایگاه ویژه‌ای دارد و در بناهای مختلف و فضاهای شهری در اکثر نقاط جهان از آب استفاده شده است. اشکال استفاده از آب در معماری بناهای مختلف شامل وجود استخرها، حوضچه‌های آب، فواره‌ها، آبشارهای مصنوعی و سایر اشکال مختلف آب است. در معماری ایرانی نیز استفاده از آب جایگاه ویژه خود را دارد. در بناهای تاریخی و قدیمی ایرانی شاهد استفاده از سازه‌های آبی به‌عنوان یک عنصر تکمیلی هستیم.
وجود سازه‌های آبی در بناها و محیط‌های شهری باعث القای حس لطافت و سرزندگی در افراد می‌شود. زیبایی آب تنها در جلوه بصری آن خلاصه نمی‌شود و طنین‌انداز شدن صدای جریان آب در محیط نیز باعث آرامش انسان می‌شود و احساس حضور در دل طبیعت را به افراد القا می‌کند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود انسان بتواند برای مدتی هرچند کوتاه از فضای محصور زندگی شهری فاصله بگیرد.
چراغ دکوراتیو
چراغ دفنی
قاب هالوژن
چراغ پارکتی
اهمیت نورپردازی استخر
سازه‌های آبی مانند استخرها و آب‌نماها در طول روز دارای تمامی مزایای ذکر شده در بالا هستند. در تاریکی شب نیز با استفاده از نورپردازی استخر می‌توان به چشم‌نوازی این سازه‌ها افزود. در تاریکی شب نورپردازی‌های به کار رفته در استخر به‌خوبی قابل‌مشاهده هستند و در این زمان اهمیت نورپردازی استخر و سازه‌های آبی به‌خوبی نمایان می‌شود.
اصول نورپردازی استخرها
باید به این نکته توجه داشت که نورپردازی استخر مسئله‌ای است که باید از همان ابتدای احداث یک استخر یا سازه آبی به آن توجه کرد. برنامه‌ریزی برای نحوه نورپردازی استخر باید قبل از ساختن آن انجام شود. علت این است که ممکن است وابسته به نوع نورپردازی استخر لازم باشد در حین عملیات ساخت استخر مکان‌هایی برای نورپردازی تعبیه شود.
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های صاحبان پروژه و کارفرماها درباره نورپردازی استخر مربوط به انتخاب چراغی مناسب برای این کار است. اهمیت انتخاب چراغ مناسب برای نورپردازی استخر در حالتی بیشتر از قبل نمایان خواهد شد که بدانیم در بیشتر پروژه‌های احداث استخر پس از ساخت و اجرای استخر و آب گیری آن، تعمیر و نگه‌داری چراغ‌ها کار بسیار دشواری خواهد بود. به همین دلیل تلاش مجریان طرح بر این است که از ابتدای امر چراغی مناسب و باکیفیت تهیه و تعبیه کنند.
ویژگی‌های چراغ مناسب نورپردازی استخر
چراغ‌های ال ای دی استخری گزینه مناسبی برای نورپردازی استخر به نظر می‌رسند. علت این ادعا این است که این چراغ‌های ال ای دی طول عمر و بازدهی بیشتری نسبت به لامپ‌های رشته‌ای و لامپ‌های هالوژنی دارند. علاوه بر این چراغی که برای استفاده داخل استخر انتخاب می‌شود باید دارای مشخصات و عملکرد خاصی باشد تا بتوان از آن به شکل مستقیم داخل آب استفاده کرد. علاوه بر ویژگی‌های چراغ، آب‌بندی آن نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
از آنجا که قطعات الکتریکی کاملاً به آب و رطوبت حساس هستند باید دقت کرد که چراغ استخری کاملاً ضد آب باشد. لازم به ذکر است که درجه حفاظتی مناسب چراغ استخری حداقل سطح IP 67 است. بدنه چراغ نیز باید در برابر خوردگی و زنگ زدگی و همچنین مواد ضدعفونی‌کننده مقاومت لازم را داشته باشد. برای تأمین همه موارد ذکر شده معمولاً جنس بدنه چراغ‌های استخری از آلومینیوم ساخته می‌شود.
انواع روش‌های استفاده از چراغ استخری
استفاده از چراغ به شکل توکار و بدنه و کف استخر
نصب چراغ استخری به شکل روکار در کف یا لبه استخر
استفاده از چراغ آب‌نما یا چراغ نازلی در فواره‌های آبی
رنگ و بافت داخلی استخر
یکی دیگر از عوامل مؤثر بر نورپردازی استخر رنگ و نوع بافت دیواره‌ها و کف استخر است. یا توجه به این‌که سطوح تیره نور بیشتری جذب می‌کنند و در مقابل سطوح روشن‌تر نور کم‌تری به خود جذب می‌کنند و بخشی از نور را بازتاب می‌کنند، قاعده‌ای تجربی در نورپردازی استخر شکل گرفته است. طبق این قاعده به ازای هر تعداد چراغی که در سطوح یک استخر روشن استفاده می‌شود، باید یک و نیم چراغ در استخرهایی که سطوح تیره دارند استفاده شود.
نورپردازی بر اساس شکل هندسی و ابعاد استخر
در استخرهایی که دارای اشکال پایه هندسی هستند روشی که در ادامه بیان خواهد شد برای نورپردازی استخر استفاده می‌شود. می‌دانیم که چراغ‌های ال ای دی منابع نوری متعددی دارند. این مسئله باعث می‌شود به نظر برسد می‌توان به یک چراغ ال ای دی قوی بخش بزرگی از یک استخر را نورپردازی کرد اما باید در نظر گرفت رفتار نور در آب متفاوت‌تر از رفتار نور در هوا است
نور در آب در یک خط مستقیم منتشر نمی‌شود. بخشی از نور وارد شده به آب جذب آب می‌شود و بخش دیگری از آن نیز پس از برخورد به آب بازتاب می‌شود. نور پس از طی میزانی از مسافت در آب بر اثر شکست‌های پی‌درپی دیگر قابل‌مشاهده نخواهد بود. با توجه به دلایل ذکر شده نمی‌توان به استفاده از یک چراغ در نورپردازی استخر اکتفا کرد. البته باید در نظر داشته که برای استخرهایی با ابعاد 6 در 4 استفاده از تنها یک چراغ کافی است.
انواع نورپردازی استخر
یک چراغ واحد
همان‌طور که بالاتر گفته شد، برای استخرهایی با ابعاد کوچک استفاده از تنها یک چراغ نیز نورپردازی مناسبی فراهم می‌کند. در این نوع استخرها یک چراغ ال ای دی وسط یکی از اضلاع کم عرض قرار می‌گیرد. در این حالت درخشش و روشنایی یکنواختی در استخر ایجاد می‌شود.
دو چراغ روبه روی هم
استخرهایی که دارای طول بیشتری باشند، یعنی طول آن‌ها بین 6 تا 8 متر باشد، استفاده از یک چراغ کافی نخواهد بود و منجر به تاریک ماندن بخشی از استخر می‌شود. در چنین حالتی استفاده از دو چراغ استخری در دو ضلع عرضی روبه روی هم استخرها در دستور کار قرار می‌گیرد. بهترین پخش نور نیز مربوط به حالت قرار گرفتن دو چراغ استخری روبه‌رو هم است. در این روش هرگونه تاریکی احتمالی در استخر از بین می‌رود.
استخرهای با طول زیاد
استخرهایی که طول آن‌ها از حداکثر مسافتی که نور بتواند در آب طی کند، بیشتر باشد، در این گروه جای می‌گیرند. در این استخرها از الگوی متفاوتی برای چیدمان چراغ‌ها استفاده می‌شود. چراغ‌ها در یک دیواره طولی قرار می‌گیرند و فاصله آن‌ها از همدیگر کاملاً مساوی است. قاعده کلی از این قرار است که چراغ‌ها 2.5 متر از هم و 1.25 متر از دیواره‌های دو طرف استخر فاصله داشته باشند.
استخرهایی با اشکال خاص
برخی استخرها بر اساس اشکال هندسی پایه ساخته نشده‌اند. با این حال اصلی که قبل‌تر ذکر شده درباره این استخرها نیز کاربرد دارد. در استخرهایی که طول آن‌ها کم‌تر از 12 متر باشد، هنوز تکنیک استفاده از دو چراغ روبه روی هم می‌تواند بهترین اثربخشی ممکن را داشته باشد. در صورتی که استخرها به شکل L باشند یا استخری مشتق شده از استخر اصلی داشته باشند، توصیه بر این است که استخر مشتق شده به‌عنوان استخری مستقل برای نورپردازی در نظر گرفته شود.
پرسش و پاسخ
مواردی از اهمیت استفاده از آب در زندگی روزمره را بیان کنید؟
وجود سازه‌های آبی در بناها و محیط‌های شهری باعث القای حس لطافت و سرزندگی در افراد می‌شود. زیبایی آب تنها در جلوه بصری آن خلاصه نمی‌شود و طنین‌انداز شدن صدای جریان آب در محیط نیز باعث آرامش انسان می‌شود و احساس حضور در دل طبیعت را به افراد القا می‌کند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود انسان بتواند برای مدتی هرچند کوتاه از فضای محصور زندگی شهری فاصله بگیرد.
انواع روش‌های استفاده از چراغ استخری را نام ببرید؟
استفاده از چراغ به شکل توکار و بدنه و کف استخر
نصب چراغ استخری به شکل روکار در کف یا لبه استخر
استفاده از چراغ آب‌نما یا چراغ نازلی در فواره‌های آبی
به چه علت رنگ و بافت داخلی استخر در تعداد لامپ‌های استفاده شده اهمیت دارد؟
یکی دیگر از عوامل مؤثر بر نورپردازی استخر رنگ و نوع بافت دیواره‌ها و کف استخر است. یا توجه به این که سطوح تیره نور بیشتری جذب می‌کنند و در مقابل سطوح روشن‌تر نور کم‌تری به خود جذب می‌کنند و بخشی از نور را بازتاب می‌کنند، قاعده‌ای تجربی در نورپردازی استخر شکل گرفته است. طبق این قاعده به ازای هر تعداد چراغی که در سطوح یک استخر روشن استفاده می‌شود، باید یک و نیم چراغ در استخرهایی که سطوح تیره دارند استفاده شود.
بالاترین میزان پخش نور در کدام یک از انواع نصب چراغ و در کدام ابعاد استخر دیده می‌شود؟
استخرهایی که دارای طول بیشتری باشند، یعنی طول آن‌ها بین 6 تا 8 متر باشد، استفاده از یک چراغ کافی نخواهد بود و منجر به تاریک ماندن بخشی از استخر می‌شود. در چنین حالتی استفاده از دو چراغ استخری در دو ضلع عرضی روبه روی هم استخرها در دستور کار قرار می‌گیرد. بهترین پخش نور نیز مربوط به حالت قرار گرفتن دو چراغ استخری روبه‌رو هم است. در این روش هرگونه تاریکی احتمالی در استخر از بین می‌رود.
اگر شکل استخر از اشکال هندسی پایه تبعیت نکند، برای نورپردازی آنچه باید کرد؟
برخی استخرها بر اساس اشکال هندسی پایه ساخته نشده‌اند. با این حال اصلی که قبل‌تر ذکر شده درباره این استخرها نیز کاربرد دارد. در استخرهایی که طول آن‌ها کم‌تر از 12 متر باشد، هنوز تکنیک استفاده از دو چراغ روبه روی هم می‌تواند بهترین اثربخشی ممکن را داشته باشد. در صورتی که استخرها به شکل L باشند یا استخری مشتق شده از استخر اصلی داشته باشند، توصیه بر این است که استخر مشتق شده به‌عنوان استخری مستقل برای نورپردازی در نظر گرفته شود.