آموزش نورپردازی تراس
طراحی بالکن و تراس برای جشن و خودمانی‌های کوچک و سرو شام در کنار عزیزان و خانواده از ایده‌های خاص و منحصربه‌فرد برای هر ساختمانی است. وجود یک تراس می‌تواند ظاهر و قیافه ساختمان شما را نیز زیباتر کند. البته لازم به ذکر است که نورپردازی تراس یکی از عواملی است که در زیبایی تراس و ایجاد حس آرامش بسیار مهم و تأثیرگذار است.
مشخص کردن هدف و نوع استفاده از تراس مهم‌ترین قدم در طراحی یک فضای مناسب با نورپردازی زیبا است. بالکن‌ها چه رو بسته و چه روباز باشند، به نورپردازی مناسب نیاز دارند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با انواع نورپردازی آشنا سازیم:
نکات مهم برای نورپردازی تراس
نکته اول: در نورپردازی تراس برای بیشتر شدن جلوه‌های بصری و زیبایی، معمولاً سعی می‌شود پروژکتورها و چراغ‌ها را به شکل پنهان از دید یا دفنی استفاده کنند تا منبع نور به‌صورت مستقیم دیده نشود و به‌صورت غیرمستقیم در فضا باشد و نورپردازی تراس از پایین به بالا صورت بگیرد.
نکته دوم: توجه کنید که نورپردازی از پایین به بالا باید با دقت صورت بگیرد چراکه باعث افزایش جلوه می‌شود و اگر این افزایش جلوه در قسمت‌هایی صورت بگیرد که از متریال نامرغوب و بی‌کیفیت استفاده شده، باعث دیده شدن سوراخ‌ها و بافت‌های دیوارمی شود و باعث منعطف شدن توجه‌ها به این ایرادها می‌شود و آنها را در مقابل دید قرار می‌دهد.
نکته سوم: در روشنایی تراس باید به نوع رنگ نورپردازی و انتخاب یک پروژکتور مناسب توجه کرد. اگر LED های والواشرها و پروژکتورها مرغوب نباشد باعث ایجاد مشکل می‌شوند چراکه پروژکتورها و والواشرها عموماً به‌صورت دفنی نصب شده و LED بی‌کیفیت هنگام نوردهی باعث ایجاد گرمای بیش از حد می‌شود.
نکته چهارم: گرمای LED های مرغوب به هنگام نوردهی آسیب زننده نیستند و می‌توان آنها را لمس نمود ولی LED های بی‌کیفیت به هنگام نوردهی در صورت لمس شدن باعث ایجاد سوختگی و آسیب می‌شوند. پس بهتر است در نورپردازی تراس از پروژکتور و والواشر های مناسب ۲۴ یا ۱۲ ولت به همراه درایور و با درجه محافظت مناسب استفاده کرد.
نکته پنجم: توجه کنید که در انتخاب نورپردازی زیاده‌روی نکنید، چراکه فضای باز و بیرونی به نور کمتری نیاز دارد و تنها با چند چراغ نور ضعیف می‌توان نور آن را تأمین کرد. معمولاً انتخاب LED بهترین گزینه است چراکه مناطق را کاملاً تحت پوشش قرار داده و روشن می‌کند و می‌توان در اندازه‌های مختلف آن را تهیه کرد. استفاده از لوازم دکوری روشنایی مثل آباژورها نیز یکی از انتخاب‌های مناسب برای نورپردازی تراس یا بالکن است.
نکته ششم: استفاده از نورپردازی‌های متقارن و هماهنگ نیز جلوه‌ی زیبایی در بالکن و تراس ایجاد می‌کند، به این شکل که لامپ‌های یک شکل و یک اندازه با فاصله‌های منظم روبروی همدیگر قرار می‌گیرند. این نوع از نورپردازی کاربردی زیادی دارد. گاهی نیز از نورهای ال ای دی در کف تراس و نزدیک به نرده‌ها استفاده می‌شود که منظره و نورپردازی بسیار زیبا و مدرن در شب ایجاد می‌کند.
نکته هفتم: یک تابش کوچک نور باعث ایجاد مسافت طولانی از نور می‌شود، پس باید به‌شدت نورپردازی توجه کرد تا باعث نشود روشنایی تراس بیش از حد شود. اگر در استفاده از نور سخت‌گیر باشید و منبع نور را در قسمت‌های مختلفی از تراس تقسیم کنید، موفق می‌شوید تا از تاریکی به بهترین نحو استفاده کنید و نیز بتوانید عناصر مهم کدر فضا را پیدا کرده و روی آنها تأکید کنید و عناصر بی‌ارزش را از دید پنهان کنید.
چراغ دکوراتیو
چراغ دفنی
قاب هالوژن
چراغ پارکتی
انواع متریال ها برای نورپردازی تراس
ستون‌های نوری کروی
این ستون‌ها تشکیل شده از حباب‌های نوری بر روی هم هستند که جلوه خاصی دارند و این دیزاین یک انتخاب مناسب برای برگزاری یک مراسم مهمانی یا جشن‌های تابستانی است. در صورتی که این حباب‌ها در کنار استخر قرار داشته باشند، آب باعث انعکاس و زیبایی دو چندان نور آنها می‌شود.
ریسه حباب
یکی دیگر از مواردی که می‌تواند برای نورپردازی تراس استفاده شود، ریسه حباب است. استفاده از ریسه‌های عادی و ریسه‌های حبابی می‌تواند به نما و فضای حیاط و حیاط خلوتی و به خصوص تراس جلوه زیبایی ببخشد. این ریسه‌ها در نورپردازی مناسب‌ترین انتخاب هستند، به خصوص بر روی فضای سبز و گلدان‌ها زیبایی منحصربه‌فردی را ایجاد می‌کنند.
چراغ‌های فانوسی و چراغ‌های کنده چوب
چراغ‌هایی که به‌صورت فانوس هستند معمولاً به شکل گروهی و پراکنده از سقف آویزان می‌شوند و یا در امتداد دیوار مورداستفاده قرار می‌گیرند. در استفاده از لامپ کنده چوب لامپ را در داخل یک کنده چوب با ترک قرار می‌دهند و نور از لابه‌لای ترک‌ها خارج می‌شود. استفاده از چراغ‌های فانوسی و چراغ‌های کنده چوب باعث به وجود آمدن یک نمای منحصربه‌فرد و زیبا می‌شود.
انواع نورپردازی
نورپردازی از عناصر مهم در دکوراسیون یک بالکن و تراس محسوب می‌شود. حضور نور طبیعی به همراه نور مصنوعی می‌تواند جلوه ویژه‌ای به طراحی یک تراس و دکوراسیون آن دهد. نورپردازی در محوطه بر اساس سبک به سه دسته تقسیم می‌شود: نورپردازی سرتاسری، موضعی، و تأکیدی. در ادامه به معرفی جزئی هر یک از این روش‌ها می‌پردازیم:
سرتاسری: در نورپردازی تراس سرتاسری تمامی فضای این مکان نورپردازی می‌شود و تمام فضا کاملاً روشن می‌شود.
موضعی: در نورپردازی موضعی هدف خاصی مدنظر قرار می‌گیرد. به‌عنوان مثال در نورپردازی تراس قسمت نشیمن مدنظر قرار می‌گیرد و یا یک هدف خاص مثل مسیر رفت و آمد نورپردازی می‌شود.
نورپردازی تأکیدی: در این شیوه روشنایی به یک منطقه خاص معطوف می‌شود. به‌عنوان مثال روشنایی لابه‌لای گلدان‌ها برای ایجاد تأکید در این قسمت مورداستفاده قرار می‌گیرد یا بر روی یک مجسمه خاص برای جلب‌توجه طراحی می‌شود. توجه کنید که عمدتاً از نورافکن‌ها در این نوع روشنایی استفاده می‌شود. برای روشن شدن یک بخش یا المان نورپردازی‌های تزیینی، برای به وجود آوردن زیبایی و نیز جلب‌توجه در مناطق خاص می‌تواند فضای ویژه‌ای را به وجود آورد.
نورپردازی درست و به‌جا بر روی المان‌های خاص می‌تواند آنها را به یک نقطه کانونی ایده‌آل تبدیل کند. به‌عنوان مثال استفاده از ریسه‌ها به همراه لامپ در قسمت نشیمن تراس جلوه خاصی به آن می‌بخشد.
توجه به جزئیات در نورپردازی محوطه تراس
روشنایی همچنین می‌تواند باعث برجسته شدن و معطوف کردن توجه‌ها در یک محیط خاص شود. با نورپردازی خاص مثلاً بر روی یک دیوار سنگی می‌توان بافت آن را قوی‌تر و برجسته‌تر نشان داد.
توجه به پله‌ها در نورپردازی
پله‌ها در محیط یکی از مهم‌ترین زمینه‌ها هستند که باید به آنها توجه کرد. در فضای باز در محیط پله‌ها باید روشنایی کافی وجود داشته باشد تا از ایجاد حوادث جلوگیری شود. نور پله‌ها را می‌توان به‌صورت نور عمومی اعمال کرد که روشنایی محیط باعث دیده شدن پل‌ها شود و یا به‌صورت موضعی از آن بهره برد. به‌عنوان مثال با نصب چراغ زیر پله‌ها یا اطراف آن و یا اعمال روشنایی بر روی دیوار جانبی پله‌ها می‌توان به آنها روشنایی بخشید.
اصلی‌ترین مراحل در نورپردازی تراس
طراحی نورپردازی و روشنایی تراس می‌تواند موجب زیبایی هر چه بیشتر آن و ایجاد فضایی دوست‌داشتنی و مدرن‌تر شود اما همان‌طور که می‌دانید هر امری نیازمند تجربه و رعایت اصول و ضوابط مربوط به خود است. بهرت است برای انجام نورپردازی یک سری اصول را رعایت کرده و مراحل اصلی را پشت سر بگذاریم تا هم تراس با نورپردازی ایده آلی داشته باشیم و هم در مصرف برق ما صرفه‌جویی شود. در ادامه سعی داریم مراحل مهمی که بهتر است برای این امر طی شود را بیان کنیم:
داشتن یک ایده
بهتر است یک ایده داشته باشید. اگر خود دارای تجربه در زمینه طراحی و نورپردازی هستید می‌توانید یک ایده طراحی کنید یا اگر در این زمینه تجربه کافی ندارید می‌توانید از یک کارشناس و فرد باتجربه راهنمایی بگیرید. داشتن یک ایده برای نورپردازی تراس بسیار اهمیت دارد. امروزه روش‌های مختلفی و متریال های متنوعی برای این امر مورداستفاده قرار می‌گیرد اما آنچه اهمیت دارد این است که فضای تراس شما چقدر است؟ ارتفاع تراس چند متر است؟ طراحی معماری آن به چه سبکی انجام شده است و از چه رنگ‌هایی برای آن استفاده شده است؟
برنامه‌ریزی
اولین و مهم‌ترین بخش در هر کاری، برنامه‌ریزی است. شما باید قبل از هر چیزی به طرح سیم‌کشی فکر کرده و برای آن برنامه‌ریزی کنید. با کارفرما و سایر افراد دخیل صحبت کرده و نظر آنها را در رابطه با سبک نورپردازی، متریال های مورداستفاده، میزان نورپردازی و بسیاری موارد دیگر جویا شوید. توجه داشته باشید که با برنامه‌ریزی و رعایت یک سری اصول کلی می‌توانید زمان و هزینه را مدیریت کنید. بنابراین قبل از هر اقدامی ابتدا تمامی موارد را برنامه‌ریزی کرده و سپس عمل کنید.
انتخاب یک نقطه اتصال مناسب
شما می‌توانید گزینه‌های اتصال مختلفی را برای نورپردازی تراس خود انتخاب کنید. برای این منظور می‌توانید از انواع جعبه اتصال، پانل مرکزی می‌توانید در نزدیک‌ترین خروجی سیم و یا اتاق خروجی استفاده کنید. دارا بودن تجربه برق‌کشی و مهارت در زمینه انجام کارهای الکتریکی موجب بالا رفتن کیفیت و ایمنی کار می‌شود.
نصب تجهیزات
یک اقدام مهم این است که تجهیزات و سیم‌کشی با رعایت ایمنی و به‌درستی در محل مناسب خود نصب شوند. می‌توان از روش‌های نصب مختلفی برای این منظور بهره برد. این روش‌ها ممکن است پنهانی یا … باشند که این مسئله بازهم به طراحی معماری تراس و سبک نورپردازی آن بستگی دارد.
استفاده از دستگاه‌های روشنایی مختلف همان‌طور که می‌دانید امروزه دستگاه‌ها و روش‌های مختلفی برای ایجاد روشنایی وجود دارد. البته ذکر این نکته لازم است که برای روشنایی تراس ما نیازی به دستگاه‌های خیلی قوی و یا خیلی بزرگ نداریم. یکی از دستگاه‌های روشنایی که خیلی هم محبوب و پرطرفدار است، استفاده از نور نقطه‌ای است. به‌عنوان مثال می‌توان از لامپ‌های LED استفاده کرد. این لامپ‌ها گرچه شاید هزینه بیشتری داشته باشند اما به صرفه‌جویی در انرژی کمک می‌کنند و نسبت به لامپ‌های رشته‌ای دارای قیمت مناسب‌تری هستند.
برای نورپردازی همچنین می‌توان از رنگ‌های مختلفی البته با رعایت هماهنگی و تناسب بهره برد. توجه کنید از آنجایی که تراس دائماً در تماس با آب و هوای بیرون است از لامپ‌های مناسب محیط بیرونی استفاده کنید. بعضی لامپ‌ها و چراغ‌ها در بازار عرضه می‌شوند که در مجاورت آب و هوای سرد ناپایدار بوده و تحمل سرما را ندارند.
رعایت تمام قوانین نصب
برای نصب تجهیزات از افراد باتجربه و بامسئولیت کمک بگیرید. تمامی جوانب را بسنجید و در چهارچوب ایمنی عمل کنید. نصب تجهیزات باید به‌گونه‌ای باشد که به دور از گرد و غبار و آب برف و باران باشد، در غیر این صورت ممکن است در زمان بهره‌برداری خطراتی را ایجاد کند. تمامی مواد و وسایل به کار برده شده بهتر است غیرقابل اشتعال بوده و قوانین اساسی ایمنی آتش نیز در مرحله نصب رعایت شود
سخن آخر
معماری و طراحی تراس به‌عنوان یک بخش اصلی و مؤثر در زیبایی ساختمان، از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. یکی از موارد مهم تأثیرگذار در معماری تراس مسئله نورپردازی تراس است. نورپردازی و روشنایی تراس‌ها همان‌طور که گفته شد با استفاده از مواد و متریال های گوناگونی می‌تواند انجام شود که البته این مواد و تجهیزات در جهت ایمنی باید ویژگی‌های خاصی چون ضد اشتعال بودن دارا باشند. تکنیک‌های مختلفی نیز برای ایجاد روشنایی تراس وجود دارد که بسته به طراحی معماری و سبک نورپردازی می‌توانند مورداستفاده قرار گیرند.