همه مغازه‌داران در فکر پیداکردن راه‌هایی برای افزایش مشتری‌های خود هستند. جلب توجه افراد به یک فروشگاه راه‌های مختلفی دارد. عوامل زیادی در ایجاد جذابیت برای یک فروشگاه نقش دارند. نورپردازی درست و مناسب از جمله عوامل تاثیرگذار در موقعیت یک مغازه است. برای داشتن نور مناسب در مغازه باید اصول نورپردازی را درست و گام‌به‌گام یاد گرفت. در این مقاله به اهمیت نورپردازی و روش اصولی نورپردازی مغازه می‌پردازیم.
نورپردازی مغازه چرا و چگونه انجام می‌شود؟
هنوز هم بعضی مغازه‌داران اهمیت نورپردازی را درک نمی‌کنند. بسیار پیش آمده وارد فروشگاهی شده‌ایم اما اجناس آن را به خوبی ندیده‌ایم. شاید برخی فروشندگان نورپردازی مدرن را یک نوع تجمل غیرضروری می‌دانند. با این حال فروشندگان زیادی روی مسئله نورپردازی حساس‌اند و برای آن هزینه می‌کنند. بهتر است پیش از آموزش نورپردازی داخل مغازه ابتدا اهمیت آن را درک کنیم.
افزایش دید مشتری
اولین مسئله در رابطه با اهمیت نورپردازی مغازه بهتر دیده شدن اجناس است. به مشتریان خود این امکان را بدهید که اجناس را درست و با نور کافی ببینند. لازم نیست در نقطه به نقطه مغازه یک لامپ وصل کنید. نورپردازی اصولی یعنی به کار بردن نور کافی در جای مناسب خود. با این روش نورپردازی دید بهتری برای مشتریان خود ایجاد می‌کنید.
ایجاد تصویری شفاف
نورپردازی یک تصویر کلی و روشن از فروشگاه به مشتری می‌دهد. این تصویر می‌تواند به صورت خاطره‌ای در حافظه مشتریان باقی بماند. هرچه تصویر کلی مغازه زیباتر باشد، مشتری تمایل بیشتری به خرید کردن پیدا می‌کند. بعضی مغازه‌ها با دکوراسیون خوبی که دارند برای همیشه در ذهن یک مشتری باقی می‌مانند.
نمایان کردن محصولات برای روشنایی مغازه
نورپردازی مناسب اجناس مغازه را برجسته می‌کند و به صورت نمایان در دید مشتری قرار می‌دهد. بارها پیش آمده که مشتری از رفتن به داخل مغازه‌های تاریک و بدنما منصرف شده باشد. حتی اگر باکیفیت‌ترین اجناس را در یک مغازه تاریک قرار دهید، نظر مشتری نسبت به خرید کردن از شما مثبت نخواهد بود.
افزایش فروش محصولات
با ایجاد فضایی با نور مناسب لذت خرید را برای مشتری خود افزایش می‌دهید. مشتریان به فروشگاه‌های روشن و زیبا تمایل بیشتری دارند. هیچ‌کس دلش نمی‌خواهد لباس یا موادغذایی خود را در تاریکی انتخاب کند؛ بنابراین ایجاد نور مناسب توجه افراد بیشتری را به سمت مغازه شما جلب می‌کند. در نتیجه شما با این روش فروش خود را بالا می‌برید.
صرفه‌جویی در انرژی
فروشگاه خود را بر اساس اصول صحیح نورپردازی روشن کنید، طبق این اصول لامپ‌های LED کم‌مصرف جای لامپ‌های پر مصرف را می‌گیرند. نورپردازی درست به معنی کاربرد نور در جاهای مناسب است پس از ایجاد نورهای اضافی ممانعت می‌کند. بدون شک بهینه‌سازی انرژی یکی از نتایج نورپردازی صحیح مغازه برای شماست.
پنهان کردن برخی معایب
همانطور که نورپردازی قسمت‌های مهم مغازه را نمایان می‌کند می‌تواند قسمت‌هایی را از دید مشتری پنهان بگذارد. گاهی می‌خواهیم بعضی قسمت‌ها از دید مشتری پنهان بماند، بعضی دیوارها معایبی دارند یا بهتر است کمتر دیده شوند. خاصیت تاریک و روشن کردن فضا این امکان را فراهم می‌کند. اصول نورپردازی فقط برای نمایش محصولات نیست بلکه برای ایجاد تصویری ایده‌ال از یک فروشگاه است.
چراغ دکوراتیو
چراغ دفنی
قاب هالوژن
چراغ پارکتی
با توجه به این موارد می‌توان اهمیت نورپردازی داخل فروشگاه‌ها را درک کرد. توجه کنید نورپردازی به معنی روشن کردن هم‌زمان صد لامپ آفتابی نیست. نورپردازی هم مثل تمامی اصول طراحی دکوراسیون المان‌هایی دارد. گاهی به کار بردن نور زیاد و اضافی به اندازه تاریکی زننده است، بنابراین پیش از آنکه مغازه خود را نورپردازی کنید، اصول صحیح نورپردازی فروشگاه را بیاموزید. در ادامه روش اصولی نورپردازی مغازه را به صورت گام‌به‌گام بررسی می‌کنیم:
گام اول: انتخاب نور مناسب برای مساحت و ارتفاع مشخص
مهم‌ترین عاملی که برای روشنایی مغازه باید در نظر داشت، مساحت فروشگاه و ارتفاع سقف است. تعداد چراغ‌ها بر اساس این دو معیار مشخص می‌شوند. ابتدا باید یک روشنایی یکدست در سراسر مغازه ایجاد کنید. نباید نقطه تاریکی در فضا باقی بگذارید. سپس برخی قسمت‌ها را روشن‌تر کنید. نور سراسری بهتر است ملایم باشد. به این نور سراسری اصطلاحاً نورپردازی عمومی گفته می‌شود. نوع دوم نورپردازی تاکیدی است، یعنی شما نور را بر قسمت‌های دلخواهتان می‌تابانید. نورپردازی تاکیدی برای ویترین یا قفسه‌ها بیشترین کاربرد را دارد.
گام دوم: نصب منبع نور با زاویه تابش مناسب
در قدم دوم باید بدانید منبع نور را در چه فاصله‌ای از اجناس قرار می‌دهید. زاویه تابش نور مهم است. نباید زاویه کوچک و خیلی نزدیک به اجناس باشد. منبع نور در فاصله بسیار دور نیز تأثیر خوبی ندارد. شما باید منبع نور را در فاصله‌ای نگه‌دارید که آن محصول به خوبی دیده شود در حالیکه شدت نور چشم بیینده را آزار نمی‌دهد. می‌توانید به جای زاویه تابش مستقیم از زاویه مایل برای تابش به اجناس استفاده کنید. شما می‌توانید با تابش کمی مایل و از بالا اجناس را برجسته‌تر نشان دهید. سعی کنید بالای هر قفسه یک منبع نور قرار دهید. به ویژه در مورد فروشگاه لوازم خانگی یا لباس این نکته را به کار ببرید.
گام سوم: فاصله و گسترش ردیف چراغ‌ها برای نورپردازی مغازه
هر فروشگاهی دارای یک ردیف چراغ است. پیش از انتخاب منبع نور تعداد چراغ‌ها را انتخاب کنید. چراغ‌ها باید در فاصله مشخصی نسبت به هم قرار گیرند. فاصله و ردیف چراغ‌ها به ارتفاع سقف بستگی دارد. در منابع خارجی تعداد چراغ‌ها را متناسب با ارتفاع تعیین می‌کنند. به این صورت که اگر به عنوان مثال ارتفاع سقف ده اینچ است، نباید بیش از پنج لامپ به کار گذاشت. لامپ‌ها را باید در فواصل منظم و یکسان قرار داد. تنظیم فاصله لامپ‌ها به مساحت فروشگاه و شدت نور لامپ بستگی دارد. به هرحال این لامپ‌ها باید طوری ردیف شوند که همه جای فروشگاه نور مناسب و کافی داشته باشد.
گام چهارم: نورپردازی ویژه ویترین مغازه
یکی از مهم‌ترین بخش‌های نورپردازی مغازه نورپردازی ویترین آن است. شما بخشی از محصولات خود را در داخل ویترین قرار می‌دهید. اجناس داخل ویترین در واقع نماینده همه محصولات فروشگاه شما هستند؛ بنابراین نورپردازی ویترین مغازه شما تأثیر زیادی روی فروش خواهد داشت. برای نورپردازی داخل ویترین از نورهای ملایم‌تر استفاده کنید اما سعی کنید سراسر ویترین را با روشنایی ملایم پوشش دهید. از نورهای تند و زننده استفاده نکنید بلکه نور متوسط را بر اجناس بتابانید. به این ترتیب اجناس داخل ویترین برجسته و نمایان خواهند شد. به جای ترکیب چندین نور از چند نور با کیفیت یکسان در سراسر ویترین استفاده کنید. تمامی بخش‌های ویترین باید در دید مشتری قرار گیرد.
با توجه به این نکات آموزشی تا حدودی می‌توانید نورپردازی درستی در مغازه خود اجرا کنید. با این حال بهتر است کار را به متخصص خود بسپارید. تیم‌های زیادی می‌توانند نورپردازی مغازه را به بهترین شکل اجرا کنند. این تیم‌های نورپردازی به اصول نورپردازی کاملاً مسلط هستند. پیشنهاد ما این است که پیش از اجرای نورپردازی مغازه خود با چند تیم حرفه‌ای مشورت کنید. ممکن است سؤالات کلی در رابطه با نورپردازی و روشنایی مغازه خود داشته باشید. در زیر برخی سؤالات رایج در مورد نورپردازی را بررسی می‌کنیم.
چطور بهترین منبع نور برای نورپردازی مغازه را انتخاب کنیم؟
همانطور که می‌دانید انواع لامپ‌های روشنایی در بازار موجودند. همانطور که گفتیم نوع لامپ را باید متناسب با مساحت و ارتفاع مکان نصب مشخص کنید. انواع متفاوتی از لامپ‌های روشنایی در بازار موجودند.
لامپ کم‌مصرف: این لامپ‌ها گزینه بسیار خوبی برای ایجاد نورهای تاکیدی هستند. لامپ‌های کم‌مصرف یا همان فلورسنت مصرف پایین و طول عمر زیادی دارند. تنها عیب این لامپ‌ها وجود جیوه در ساختار آن‌هاست که یک ماده پرخطر برای سلامتی محسوب می‌شود. برای اجرای نورپردازی مغازه می‌توان از یک ردیف لامپ ال‌ای‌دی به‌جای یک لامپ پرمصرف استفاده کرد. نور لامپ‌های LED مهتابی است و معمولاً روشنایی ملایم و یکدستی ایجاد می‌کند.
لامپ هالوژنی: در واقع شکل مدرن لامپ‌های رشته‌ای هستند، این لامپ‌ها روشنایی زیادی دارند. با توجه به پرنور بودن، لامپ‌های هالوژنی برای سوپرمارکت‌ها گزینه مناسبی به نظر می‌رسند.
لامپ LED: این نوع لامپ‌ها پرکاربردترین نوع لامپ برای نورپردازی مغازه است. مصرف پایین انرژی، کم‌خطر بودن و ایجاد نورهای ملایم از جمله ویژگی‌های لامپ‌های LED است. می‌توان گفت از لامپ‌های ال‌ای‌دی در نورپردازی مغازه بیشترین استفاده می‌شود. می‌توان از ریسه‌های لامپ ال‌ای‌دی در ویترین یا قفسه‌ها استفاده کرد.
لامپ فیلامنتی: لامپ‌های فیلامنتی هم جزو گروه لامپ‌های LED هستند. مصرف این لامپ‌ها بیشتر است و طول عمر نسبتاً زیادی دارند. این لامپ‌ها مناسب بعضی مغازه‌ها هستند به عنوان مثال در فروشگاه‌های لوازم خانگی چراکه روشنایی متوسط تا بالایی ایجاد می‌کنند.
لامپ سوزنی: این لامپ‌های کوچک و ظریف عمر کمی دارند. لامپ‌های سوزنی مناسب فروشگاه‌های همیشه باز نیستند. هر لامپ سوزنی حدود صد ساعت توان روشنایی دارد. لامپ‌های سوزنی بیشتر جنبه زینتی دارند و چندان قادر به روشن کردن فضای اطراف نیستند.
آیا باید در سراسر فضای مغازه روشنایی ایجاد کرد؟
بله همانطور که گفتیم در نورپردازی عمومی ابتدا تمام فضا را روشن می‌کنید؛ یعنی یک ردیف چراغ سراسری در طول دیوارها یا سقف خواهید داشت، سپس از نورهای دیگر برای تابش به اجناس و قفسه‌ها کمک بگیرید. باز هم تاکید می‌کنیم به جای قرار دادن یک یا چند لامپ بزرگ و روشن از یک ردیف لامپ متوسط در سراسر سقف استفاده کنید. برای روشنایی دیوارها نیز می‌توانید از لامپ‌های کم‌مصرف یا نورهای رنگی کمک بگیرید.
چطور می‌توان از ایجاد سایه ممانعت کرد؟
یکی از نکات مهم نورپردازی این است که تا جای ممکن از تشکیل سایه پررنگ جلوگیری کنیم. زاویه تابش در ایجاد سایه نقش مهمی دارد؛ بنابراین منبع نور را درزاویه‌های مختلف تغییر دهید، آنقدر این کار را تکرار کنید تا رفته‌رفته یک زاویه مناسب تابش پیدا کنید. تلاش کنید که سایه‌های تشکیل شده هرچه کم‌رنگ‌تر باشند. اجناس شما نباید در سایه قرار بگیرند.
نورپردازی لباس‌فروشی با نورپردازی فروشگاه مواد غذایی چه تفاوت‌هایی دارد؟
تفاوتی ندارد که شما در فروشگاهتان چه محصولی می‌فروشید، روشنایی مغازه از مهم‌ترین عوامل فروش شماست. هر نوع فروشگاهی به نورپردازی ساده و اولیه‌ای نیاز دارد. در قدم دوم است که نوع نورپردازی‌ها کمی متفاوت خواهد بود. در بوتیک‌ها از نورهای تاکیدی استفاده بیشتری می‌شود. ویترین و قفسه‌های لباس‌فروشی باید نور ویژه‌ای دریافت کنند. بهتر است نور را از بالا به لباس‌ها تاباند. در این مغازه‌ها می‌توان از آباژورها و چراغ‌های زینتی، لامپ‌های ریسه‌ای و LED بیشتر استفاده کرد. در فروشگاه موادغذایی هرچه روشنایی بیشتر باشد، دید و علاقه مشتری نیز بیشتر خواهد بود. لامپ‌های آفتابی و پرنور برای سوپرمارکت‌ها و خواربار فروشی‌ها مناسب‌ترند.
چطور می‌توان نورهای رنگی را در روشنایی مغازه‌ها به کار گرفت؟
یکی از شیوه‌های نورپردازی مدرن کاربرد نورهای رنگی است. گاهی می‌توان به‌جای نور سفید یکدست و خیره‌کننده نورهای رنگی را به کار برد. دقت کنید از نورهای رنگی ملایم و نسبتاً گرم استفاده کنید. هرگز نورهای تند و زننده به کار نبرید. از نورهای رنگی می‌توان بیشتر در روشن‌کردن دیوارهای خالی استفاده کرد. این نورها انرژی‌های خوبی به مشتریان انتقال می‌دهند
چطور یک تیم حرفه‌ای اجرای نورپردازی مغازه پیدا کنیم؟
امروزه در سراسر ایران متخصصین نورپردازی پروژه‌های نورپردازی را اجرا می‌کنند. اگر قصد دارید برای مغازه خود یک نورپردازی اصولی اجرا کنید، حتماً کار را به متخصصان بسپارید. می‌توانید از وبسایت‌های معتبر تیم‌های حرفه‌ای نورپردازی را بشناسید. این گونه تیم‌ها:
• ابتدا از فروشگاه شما دیدن می‌کنند.
• مساحت فروشگاه و ارتفاع سقف‌ها را اندازه می‌گیرند.
• متناسب با فروشگاه و نوع محصولات منبع نور را انتخاب می‌کنند.
روشنایی مغازه‌ها یکی از عوامل مهم در جذب مشتریان است. مسلماً هیچ‌یک از ما مایل نیستیم در تاریکی و دید ضعیف خرید خود را انجام دهیم. اجرای نورپردازی درست مغازه‌ها می‌تواند روی فروش محصولات تأثیر زیادی بگذارد. نورپردازی به این معنی نیست که در تمام نقاط فروشگاه لامپ‌های پرنور نصب کنید بلکه دارای اصول مشخصی است. نصب منبع نور مناسب در ارتفاع مشخص، انتخاب نوع منبع نور و تعداد و ردیف منابع از جمله نکات مهم نورپردازی است. با توجه به اهمیت نورپردازی بهتر است برای روشنایی فروشگاه خود به‌قدر کافی هزینه کنید. اجرای نورپردازی درست علاوه بر جذب مشتری و افزایش فروش باعث صرفه‌جویی در انرژی و هزینه‌ها نیز خواهد شد. بهتر است نورپردازی فروشگاه خود را به متخصصین و تیم‌های نورپردازی بسپارید.