در قرن نوزدهم، اولین لامپ رشته‌ای قابل استفاده توسط توماس ادیسون و جوزف سوان اختراع شد. از آن زمان پیشرفت‌های قابل توجهی در انواع مختلف لامپ‌ها و بهره‌وری آن‌ها ایجاد شده است. انواع مختلفی از چراغ یا لامپ وجود دارند که با درنظر گرفن تصویر مشخصی طراحی شده‌اند.انواع عمده لامپ یا چراغ معمولاً در سیستم‌های روشنایی منازل، ادارات، کارخانه‌ها، وسایل الکترونیکی وغیره یافت می‌شوند. عملکرد یک چراغ به نوع لامپی که استفاده می‌کنیم بستگی دارد. انواع مختلف لامپهای برق جلوه‌های نوری متفاوت ایجاد می‌کنند.
لامپ دستگاهی است که از طریق عبور جریان الکتریکی نور ایجاد می‌کند و شکلی کلی از نورپردازی مصنوعی است. لامپ‌ها یا چراغها نقش حیاتی در سیستم‌های روشنایی دارند و روشنایی بهینه ایجاد می‌کنند. به طور کلی، انرژی مورد نیاز برای روشنایی الکتریکی از طریق نیروی الکتریکی تولید شده در مرکز تأمین می‌شود. در صورتی خرابی چراغ‌های اصلی، روشنایی را میتوان با استفاده از سیستم‌های باطری، موبایل یا ژنراتور تأمین کرد. این مقاله انواع مختلف چراغ، نحوه کارکرد و کاربرد آن‌ها را شرح می‌دهد. برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی، لامپی کارآمدی را انتخاب کنید که بتواند نوع روشنایی مورد نیازتان را تأمین کند.
انواع مختلف چراغ یا لامپ در سیستم‌های روشنایی
انواع مختلف چراغ یا لامپ به این صورت است:
|
 |
لامپهای رشته‌ای (Incandescent Lamps)
لامپهای رشته‌ای همان لامپهای متداول هستند و بسیاری از افراد با این لامپ‌ها آشنایی کامل دارند. این لامپهای رشته‌ای درسایزها و ولتاژهای بسیار متنوعی در دسترس هستند.لامپ رشته‌ای هنگامی که الکتریسیته از رشته تنگستنی درون لامپ عبور می‌کند، می‌درخشد و گرما تولید می‌کند.
رشته این لامپ یا ترکیبی از گاز نیتروژن یا در خلاء قرار می‌گیرد. لامپهای ال ای دی، لامپهای مهتابی و سایر فناوری‌های کمک‌حال به‌تدریج در حال جایگزینی این لامپ‌ها هستند.
دلیل این امر آن است که وقتی این لامپ روشن می‌شود، با گردش ناگهانی جریان برق، انرژی و دما به نواحی نازک نفوذ می‌کنند و در نتیجه رشته داغ می‌شود؛ زمانی که رشته داغ شود غالباً خراب می‌شود و لامپ را می‌سوزاند. لامپهای رشته‌ای می‌توانند به مدت ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ ساعت دوام بیاورند و از آن‌ها میتوان با نور کاه (دیمر) نیز استفاده کرد. لامپهای رشته‌ای گرمای ثابت تولید می‌کنند که برای استفاده در خانه بسیار مناسب است. بازده روشنایی لامپ رشته‌ای حدود ۱۵ یکا (لومِن) بر وات است.
چراغ دکوراتیو
چراغ دفنی
قاب هالوژن
چراغ پارکتی
لامپهای فلوئورسنت فشرده (Compact Fluorescent Lamps)
لامپ فلوئورسنت فشرده نوعی جدید از لامپ برقی است که مثل لامپ مهتابی کار می‌کند. جیوه موجود در آن امحایَش را با ما مشکل روبه‌رو می‌کند. لامپ فلوئورسنت فشرده به عنوان جایگزینی برای لامپ رشته‌ای طراحی شده است. به طور کلی لامپهای فلوئورسنت فشرده انرژی کمتری مصرف می‌کنند، نور برابری [با لامپهای رشته‌ای] تولید می‌کنند و طول عمر بالایی دارند. اکثر لامپهای فلوئورسنت فشرده از دو یا سه حلقه لوله‌ای تشکیل می‌شوند. حتی گاهی اوقات کاملاً مانند لامپهای رشته‌ای به نظر می‌رسند. با این لامپ‌ها نمی‌توان از نور کاه (دیمر) استفاده کرد و معمولاً ۱۰٬۰۰۰ ساعت عمر می‌کنند. بازده روشنایی لامپهای فلوئورسنت فشرده حدود ۶۰ لومن بر وات است.
لامپهای هالوژن (Halogen lamps)
لامپهای هالوژن از یک رشته تنگستن تشکیل می‌شوند که درون محفظه شفاف و فشرده‌ای پر شده با گاز بی‌اثر و مقدار کمی هالوژن (برم یا ید) محصور شده است. این لامپ‌ها کوچکتر از لامپهای معمولی هستند. هالوژن طول عمر و روشنایی لامپ‌ها را افزایش می‌دهد. بازده روشنایی لامپ هالوژن حدود ۲۵ یکا (لومِن) بر وات است.
لامپهای متال هالید (Metal Halide Lamps)
لامپهای متال هالید از یک لوله تخلیه یا لوله قوس درون حباب تشکیل شده‌اند. این لوله ممکن است از سرامیک یا از کوارتز ساخته شود و حاوی جیوه، نمک‌های MH و گاز راه‌انداز است. لامپهای متال هالید نسبت به اندازه خود نور زیادی تولید می‌کنند و یکی از پربازده‌ترین انواع لامپ هستند. این لامپ‌ها بیشتر در سالن‌ها، چراغ‌های راهنمایی، روی صحنه و در سیستم‌های روشنایی در فضای باز برای مقاصد تجاری استفاده می‌شوند.
لامپ های ال ای دی یا دیود نورگسیل (LED)Light Emitting Diode
لامپ ال ای دی یا دیود نورگسیل چیست؟
قطعه ای الکترونیکی است که از طریق جریان الکترون‌ها در یک دستگاه نیمه‌هادی نور تولید می‌کند. این لامپ‌ها رشته ندارند، کمتر انرژی مصرف می‌کنند و طول عمری بیشتری دارند. ال ای دی‌ها نور بیشتری نسبت به لامپهای رشته‌ای تولید می‌کنند و به صرفه‌جویی در انرژی در دستگاه‌های کم‌مصرف کمک می‌کنند. ال ای دی‌ها معمولاً به صورت یک حباب جمع می‌شوند تا به‌عنوان یک سیستم روشنایی ال ای دی مورداستفاده قرار بگیرند. این دیودها می‌توانند بدون استفاده از فیلترهای رنگی، رنگ مدنظر را ایجاد کنند. هزینه اولیه یک لامپ ال ای دی معمولاً زیاد است و از آن‌ها معمولاً در ساخت انواع چراغ دکوراتیو استفاده می‌شود.
لامپ فلورسنت یا لامپ مهتابی (Fluorescent Tube)
لامپ فلورسنت یک لوله [مملو] از گاز تخلیه بار الکتریکی است که از فلورسنت برای تولید نور مرئی استفاده می‌کند. بازده روشنایی لامپ مهتابی حدود ۴۵ تا ۱۰۰ یکا بر وات است. در مقایسه با لامپ رشته‌ای، لامپ مهتابی برای تولید میزان نور یکسان از کمتر انرژی مصرف می‌کند و معمولاً پیچیده‌تر و گران‌تر از لامپهای رشته‌ای هستند. لامپهای مهتابی توانایی خوبی در ایجاد رنگ‌های مختلف ندارند، اما از رنگ و ظاهر خوش‌آیندی برخودار هستند. از لامپهای مهتابی میتوان در بسیاری از نقاط خانه استفاده کرد، اما به همراه آن نمی‌توان از نور کاه استفاده کرد.
لامپهای نئون (neon lamps)
لامپ نئون یک لامپ تخلیه در گاز است که حاوی گازهای کم‌فشار است. این لامپ‌ها با نصب دو الکترود در یک محفظه شیشه‌ای کوچک ساخته می‌شوند. لامپهای با روشنایی عادی با مخلوطی از گاز آرگون یا نئون و لامپهای با روشنایی بالا فقط با گاز نئون خالص پر می‌شوند. با ورود جریان الکتریکی، گاز یونیزه می‌شود و شروع به درخشش می‌کند و اجازه می‌دهد جریان الکتریکی بسیار کمی از یک الکترود به الکترود دیگر منتقل شود. زمانی که گاز یونیزه می‌شود، عملکرد لامپ را میتوان با ولتاژ پایین‌تر حفظ کرد و ولتاژ نگه‌دارنده، بسته به لامپ و جریان کار، ممکن است بین ۱۰ تا ۲۰ ولت متغیر باشد.
لامپهای تخلیه در گاز (High Intensity Discharge Lamps)
لامپهای متال هالید، بخار جیوه، جیوه خودبالاست و سدیم فشار بالا همگی جزء لامپهای تخلیه در گاز هستند. این لامپ‌ها به طور خاص با لوله‌های شیشه‌ای داخلی طراحی شده‌اند که شامل الکترودهای تنگستن با قوس الکتریکی است. این لوله شیشه‌ای درونی مملو از فلزات و گاز است. به خاطر مصونیت لامپهای خودبالاست، تجهیزات کمکی (راه‌انداز و بالاست) برای عملکرد درست هر لامپ باید تهیه شوند. این لامپ‌ها در مقایسه با لامپهای مهتابی و لامپهای رشته‌ای نور زیادی تولید می‌کنند. لامپهای تخلیه در گاز معمولاً زمانی استفاده می‌شوند که نور زیادی برای [پوشش] منطقه‌ای وسیع لازم است که مواردی مانند مناطق فعالیت در فضای باز، سالن‌های بدنسازی ، مناطق عمومی بزرگ، مسیرها، جاده‌ها و پارکینگ‌ها را در برمی‌گیرد.
لامپهای بخار سدیم کم فشار (low pressure sodium lamps)
لامپ بخار سدیم کم فشار اولین نوع لامپ بخار سدیم است که نسبت به سایر سیستم‌های روشنایی کارایی بیشتری دارد. این لامپ‌ها تقریباً مانند لامپ فلورسنت عمل می‌کنند و پس از مدت زمان اندکی گرم شدن، به روشنایی کامل می‌رسد. لامپهای سدیم کم فشار معمولاً در نقاطی که رنگ لامپ مهم نیست مثل جاده‌ها، مسیرها، فضاهای باز و پارکینگ استفاده می‌شوند.
بنابراین، این مطلب تماماً در مورد انواع چراغها یا لامپ‌هایی است که به عنوان نشانگر در کیت‌های پروژه الکتریکی و همچنین در سیستم‌های روشنایی استفاده می‌شوند. برای اطلاعات بیشتر در این مورد، لطفاً سؤالاتتان را در بخش نظرات مطرح کنید.